َژول مول و فردوسی

آنجا که سراینده از روح ملی راستین، به شور آمده باشد، دستاوردش به زودی همگانی می شود، اجازه می خواهم موردی را یاد کنم که ثابت می کند، ایرانیان که چنین ارج و احترامی به فردوسی می گذارند، برای آن است که دستاوردش با سنت ها و روایت های ملی مطابقت دارد.

(ژول مول - دیباچه ی شاهنامه، ترجمه ی جهانگیر افکاری - از انتشارات سازمان کتابهای جیبی )

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

حیدرعلی کمالی و فردوسی

حیدرعلی کمالی (از ترکیه) نفر اول در ردیف اول نشسته از سمت راست.

در کنار ملک الشعری بهار در عکس یادبود ِ ادیبان شرکت کننده در هزاره ی فردوسی

الا ای سخنگوی دانای طوس

زمانه به مرگ تو دارد فسوس

خطا گفتم این گفت ِ نه چون منی است

که زی تو همی مرگ را راه نیست*

تو آن پر هنر مرد گوینده ای

که تا پارسی هست تو زنده ای

قلم گیر تا جمله گویندگان

به خیل تو آیند چون بندگان

***

* من خود نیز مدتهاست که تاریخ مرگ این بزرگان را در این  جا نمی نویسم.

(حیدرعلی کمالی - فردوسی نامه ی مهر )

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

برای شناختن سایر ادیبان شرکت کننده در این هزاره به ادامه ی مطلب بروید.

ادیب الممالک فراهانی و فردوسی

زهی نامور نامه کز آب و رنگ

به ارتنگ ِ مانی کند کار تنگ

ز شاهان فرخنده ی باستان

سراید به خوبی بسی داستان

در این باغ آراسته چون بهشت

ابوالقاسم طوسی این تخم کشت

(ادیب الممالک فراهانی )

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

فریدون مشیری و فردوسی

با کلیک روی خروش فردوسی در زیر، صدای این قطعه شعر را بشنوید.

خروش فردوسی:

هنوز یادم هست:
چهار سالم بود،
که با نوازش سیمرغ،
به خواب می رفتم.

به بانگ شیهه رخش،
ز خواب می جستم.

چه مایه شوق به دیدار موی زالم بود!

به خواب و بیداری،
لب از حکایت «رستم» فرو نمی بستم.!

محیط طباطبایی و فردوسی

محیط طباطبایی

1281-1370

فردوسی که بی شک سرآمد همه ی داستان سرایان است در کلام خود مانند یک نفر شاعر درام نویسی است که در هر موردی سخن را مقتضی مقام می آورد. بر "هرکه" کشته شود تاسف می خورد و بدی از "هرکس" سر زند سزاوار نکوهش می داند.

شاهنامه ی فردوسی نقل منظومی از یک متن یا چند متن فارسی دیگر است که شاعر در نقل خود منتها درجه ی امانت را داشته و از این رو چیزی قاعدتن نباید برآن افزوده یا از آن لحاظ کاسته باشد.

فردوسی در شاهنامه ی خود با کمال درست کاری مواظب بوده متن داستانی را که در نظر داشته از زمان کیومرث تا یزدگرد به نظم در آورد. از آن جا که مرد بلند نظر درست کار خردمندی بوده، کمال سعی را به کار برده که پیوسته ی او مطابق آن دفتر پراکنده باشد و اگر در برخی موارد روح شاعرانه ی او تصرفی در معنا کرده، از حیث قوت تاثیر و قدرت تعبیر بوده است که در هر مقام آن چه در خور پهلوان و زمان و مکان بوده ایراد شده است.

(محیط طباطبایی - مقاله ی عقیده ی دینی فردوسی - فردوسی نامه ی مهر )

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

محمدعلی ناصح و فردوسی

مهین سخنور گیتی حکیم فردوسی

که هست نطق فصیح از ثنای او الکن

روان چو آب زلال است نظم وی اما

به استواری کوهی است گویی از آهن

به گرد تربتش آراسته است باغی خوش

که با قیاسش گلشن نمابدت گلخن

نشان ز خلد برین است الحق آن فردوس

نمونه ای از بهشت است آری آن گلشن

(محمدعلی ناصح - یادنامه ی فردوسی)

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

تئودور نولدکه و فردوسی

تئودور نولدکه

Theodor Noldeke

1836-1930

کتابی را که دقیقی به پایان نبرد، یک نفر دیگر شروع کرد. این مرد بزرگوار، ابوالقاسم نام و فردوسی تخلص. در اثر تکمیل این کتاب مشهورترین شاعران ایران شد و در تاریخ ادبیات دنیا نام بزرگی از خود باقی گذاشته است. فردوسی از دل و جان علاقمند به روایات قدیمی ملی ایران بود. عشق و علاقه او نسبت به شاهان و پهلوانان ایران از هر یک بیتی که به نام آن ها می سراید، آشکار می شود.

(تئودور نولدکه - حماسه ی ملی ایران، ترجمه ی بزرگ علوی - از انتشارات دانشگاه تهران )

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

شاهنامه خوانی با گویش بختیاری

دومین همایش شاهنامه خوانی با گویش بختیاری

فیلم را در اینجا ببینید

چندی پیش یاری بختیاری از شاهنامه خوانی با گویش بختیاری تعریف می کرد. و می گفت که بسیار شیرین است. من نشنیده بود. از او خواستم اگر چیزی می تواند، برایم روانه کند. امروز این فیلم را در جایی گذاشت و من گرفتم و اینجا می گذارم. امیدوارم که به اندازه ی خودم از شنیدن و دیدنش لذت ببرید. شاهنامه خوانی است با گویش بختیاری توسط استاد جواد خسروی نیا. این برنامه در دومین همایش شاهنامه خوانی بختیاری اجرا شده است.

چیزی که بسیار دلچسب است تعداد شرکت کنندگان در این همایش است.

این فایل توسط گروه آسماری ارائه شده است.

تن پوش های اساطیری

مشهد - خبرگزاری مهر: محمدرضا خاوری و زینب صوابی ، زوج گرافیست جوان مشهدی با طراحی نقش های شاهنامه بر روی تی‌شرت می خواهند پوشاکی با نقش و طرح ایرانی تولید و در سراسر کشور، فروشگاههای زنجیره‌ای برای فروش محصولات ایرانی راه‌اندازی کنند.

عکس های بیشتر را در مهرنیوز ببینید.

با آرزوی موفقیت برای این دو هم وطن.

عبدالوهاب عزام و فردوسی

عبدالوهاب عزام

ادیب شاهنامه شناس مصری

1881-1959

بعضی از دانشمندان شاهنامه را از حیث اهمیت به ایلیاد، و حکیم فردوسی را به هومر شرق توصیف کرده اند. ولی به عقیده ی من این توصیف و تشبیه با مقام حکیم فردوسی و دیوان او مطابقت نمی کند و درجه اهمیت شاهنامه نزد ملل شرقی به جهاتی بیش از اهمیت ایلیاد در نظر اروپاییان است.

شاهنامه سجل احوال و تاریخ ملت ایران از قدیم ترین عهد است و امتیاز و خصایصی در بر دارد که منظورمه های دیگر آن را واجد نیستند.

از چیزهایی که بر قیمت و مقام شاهنامه می افزاید این است که فردوسی داستان های آن را اختراع نکرده بلکه آن ها را تصویر کرده است و از این لحاظ می توان شاهنامه را آیینه تاریخ و افکار حقیقی ملت ایران شناخت و به عقیده ی این جانب این، مزیت مقام و اهمیت مخصوصی برای فردوسی ایجاد کرده است. زیرا جمع و وصف وقایع و حوادث تاریخی در ادوار مختلف به قالب شعری با این سلاست بیان و سرشاری طبع که از فردوسی به ظهور پیوسته بسیار صعب و دشوار است.

(عبدالوهاب عزام - مقام شاهنامه در ادبیات عالم - هزاره ی فردوسی )

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی